Wanneer partners na een langdurig huwelijk gaan scheiden, is dit een wezenlijk andere scheidingszaak dan wanneer mensen op jonge leeftijd en/of met minderjarige kinderen gaan scheiden. Het is dan ook van belang, dat een scheiding op latere leeftijd anders wordt benaderd. In de praktijk kom je nogal eens tegen dat een dergelijke scheiding “standaard” wordt afgewikkeld, terwijl er in dergelijke kwesties geen sprake kan zijn van een “standaard” benadering.
In verreweg de meeste gevallen geldt dat na een langdurig huwelijk hele andere belangen gelden, dan in het geval van scheidingen van jonge mensen en/of mensen met kinderen. Oudere partners hechten er in de meeste gevallen waarde aan om te weten op welke wijze zij na een scheiding financieel weer verder kunnen, juist vanaf het moment van pensioneren.
Vermogen / Verdeling / Verrekening
Bij scheidingen op latere leeftijd betreft het merendeel huwelijken die “in gemeenschap van goederen” zijn aangegaan. Voor wat betreft het vermogen geldt dat al het gevormde vermogen gemeenschappelijk is, met uitsluiting van schenkingen en erfenissen die onder “uitsluiting” zijn verkregen. Onder “uitsluiting” verkregen vermogen is privévermogen, waarbij de schenker of erflater heeft bepaald dat het overgedragen vermogen niet zal behoren tot de gemeenschap van goederen. Bij scheidingen op latere leeftijd, kom je nogal eens tegen dat dergelijk privévermogen is verkregen wat dan weer is geïnvesteerd in de gemeenschap. De vraag is dan hoe partners om willen gaan met dit privé vermogen. Een moeilijkheid daarbij is dat veel mensen na vele jaren ook niet meer precies weten waar dat privévermogen aan op is gegaan en of er überhaupt dan nog wel sprake is van een privévermogen.
Wanneer partner zijn gehuwd na het maken van “huwelijkse voorwaarden” dan kan de zaak mogelijk nog complexer worden. Met name niet uitgevoerde verrekenbedingen komen in de praktijk veel voor. Het is dan zaak om te kijken hoe partners heden ten dage om willen gaan met de huwelijkse voorwaarden. Civielrechtelijk kunnen partners nagenoeg alles overeenkomen wat zij willen. Fiscaalrechtelijk werkt dat anders. Dus als partners besluiten om het vermogen te verdelen en/of te verrekenen op een manier die anders is dan bij huwelijkse voorwaarden is overeengekomen, kan de fiscus om de hoek komen kijken. Er kunnen dan ondermeer schenkingsaspecten worden geconstateerd. Ook kan bijvoorbeeld het verdelen of toedelen van een lijfrentekapitaal leiden tot ongewenste belastingheffing.
Pensioenverevening
De Wet Verevening Pensioenrechten bij Scheiding (VPS) regelt de “verdeling” van de pensioenen bij echtscheiding. Het is regelende wetgeving, wat betekent dat partners in onderling overleg anders overeen kunnen komen. Bij scheidingen op latere leeftijd, speelt de pensioenverdeling een belangrijke rol, omdat dit immers het inkomen is waar veel mensen van moeten leven. Er is heel veel mogelijk op het gebied van pensioen, zoals ongelijke verevening, het afzien ervan en conversie. Het zijn allemaal hulpmiddelen voor de financieel deskundigen om het zo in te kunnen regelen, dat partners beiden financieel weer verder kunnen. Maar ook hier geldt dat het allemaal niet “standaard” is. Het vergt een goed overleg en uitgebreide berekeningen met betrekking tot het afstemmen van het Netto Besteedbaar Inkomen.
Partneralimentatie
In artikel 1:157 BW wordt het recht op partneralimentatie geregeld. In het 4e lid van dit artikel staat dat de wettelijke partneralimentatieduur 12 jaren is. Veel mensen weten niet dat de wettelijke termijn van 12 jaren is ontstaan vanuit de gedachte dat indien partners gaan scheiden met een 0-jarig kind, de alimentatiegerechtigde in ieder geval tot het moment waarop het jongste kind 12 jaar is geworden, niet in staat kan worden geacht om fulltime te gaan werken om zo in eigen levensonderhoud te kunnen gaan voorzien.
Bij partners die op latere leeftijd gaan scheiden geldt vaak dat de 12-jaars termijn verstrijkt wanneer de betreffende personen dan al lang met pensioen zijn en dat de pensioenverevening de partneralimentatie vaak volledig doorkuist. Als je daar niet bij stil staat, kan dit leiden tot een herzieningsprocedure na enkele jaren en dat is juist iets wat de meeste mensen niet voor ogen hebben. Die willen het juist nu goed regelen voor de toekomst.
Dus in wezen is het bepalen van een partneralimentatie onlosmakelijk verbonden met het inregelen van de pensioenverevening. Ook hier heeft de financieel deskundige dus gereedschappen om het zo in te regelen, dat beide partners financieel weer verder kunnen.
De echtelijke woning
Bij scheidingen op latere leeftijd speelt de echtelijke woning ook een belangrijke rol. Veelal hebben partners langdurig geleefd in de echtelijke woning en ook voor de kinderen is het vaak een vertrouwde basis terug te komen. Veel mensen die gaan scheiden na een langdurig huwelijk, willen dan ook de echtelijke woning behouden. Aangezien in veel gevallen de hypotheek nagenoeg afgelost is, is toedeling van de woning aan een van de partners met daarbij de uitkoop van de andere partner vaak een lastig punt. Dit komt omdat verreweg de meeste banken geen zin hebben om op latere leeftijd iemand op zijn pensioeninkomen te financieren. Maar ook hier is in onderling overleg veel te regelen. Te denken valt aan het schuldig blijven van de uitkoopsom, het verstrekken van vruchtgebruik, het inregelen van testamenten ten behoeve van de overdracht aan de kinderen enzovoorts. Ook hier heeft de financieel deskundige veel mogelijkheden om de gewenste situatie na echtscheiding te kunnen bewerkstelligen.
Puzzelstukje moeten passen
Je zult begrijpen dat een echtscheiding op latere leeftijd in wezen een puzzel is waarbij alle stukje moeten passen. Dus als het ene puzzelstukje groter wordt, betekent dat, dat de omliggende puzzelstukjes daarop moeten worden aangepast. Dat vergt expertise van financieel deskundigen die de hele dag niets anders doen dergelijke puzzels volledig te maken.
Meer informatie
Als je in de positie verkeert dat je gaat scheiden na een langdurig huwelijk en/of op latere leeftijd, dan doe je er goed aan om een financieel specialist in te schakelen. Iemand die zich volledig focust op alles wat een scheiding aangaat. Emotioneel, financieel fiscaal en juridisch. Ik ben zo’n specialist. Neem gerust eens contact op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek. Dan kunnen we onderzoeken of het klikt en of we elkaar begrijpen.
Arnoud Oostveen